Soru: Tükenmişlik Sendromu Nedir?
Cevap: Tükenmişlik, zihinsel sürdürücü enerjinin bitmesidir. Bunu, gidecek hedefi ve duracak durağı olmayan bir atın sürekli kamçılanarak koşturulması sonucu "çatlamasına" benzetebiliriz. Bu, mekanik bir yorulma değil, beynin artık işlevini sürdüremeyeceğini ilan ettiği bir "psikolojik istifa" durumudur.
Beynimizin ön tarafı (frontal korteks) bir direksiyon, geri kalan devasa duygusal sistem ise bir fil gibidir. Ön beyin sürekli kamçılanarak çalıştırıldığında bir yerden sonra yakıtı (ödülü) biter. Eğer hayatınızda takdir görme, "iyi ki varsın" denmesi gibi duygusal ödüller yoksa, ön beyin zayıflar. Ön beyin zayıflayınca duygusal kontrol kaybolur ve kişi derin bir anlamsızlık içine düşer.
Tükenmişliğin Belirtileri Nelerdir?
Binge Watch: Geceyi dizi izleyerek uzatmak (çünkü gün içinde hiç ödül alamamış bir beyin, geceyi bir şekilde doldurmaya çalışır).
Sinizm: Başkalarının samimiyetinden sürekli şüphe etmek ve insanlara güvenmemek.
Anhedoni: Eskiden alkış, başarı veya para gibi heyecan veren şeylerin artık hiçbir anlam ifade etmemesi.
Sabah kalkamama: Güne dair bir amaç kalmadığı için vücudun uyanmayı reddetmesi.
Tükenmişlik Sendromundan Nasıl Kurtuluruz?
Kurtulmanın yolu sadece fiziksel rutinler değil, bu rutinlerin arkasındaki "niyet"tir.
Sabah erken kalkmak, spor yapmak veya sağlıklı beslenmek tek başına yetmez. Eğer bunları sadece tükenmişlikten "kaçmak" için yapıyorsanız yine başarısız olursunuz. Kaçmak sizi ağaç kovuğuna sokar; kovalamak ise sizi ileri götürür. * Çözüm: Bir şeyi kovalayın. "Ben insan olduğum için daha iyisini hak ediyorum" diyerek kendinize yüksek hazlar (sanat, felsefe, derin düşünce) bulun. Ayrıca her gün en az 5 dakika durun ve "Ben neden yaşıyorum?" diye kendinize sorarak hayatın direksiyonuna tekrar geçin.
KAYNAK: Profesör Doktor Sinan Canan
Yorum Gönder